Bái lạy tổ tiên trong từ đường xong, tộc lão kéo Phó tứ lão gia quamộtbên hỏi chuyện.
Lão chỉ vào Phó Vânanh, hỏi: “Đây là congáinhà lão đại sao?”
Phó tứ lão gia gật đầu trả lời: “khôngsai, đây là Vânanh, sang năm tám tuổi.”
Tộc lão cau mày, “Chữ Vân là xếp cho con trai, con bé là congái, sao lại đặt tên thế được?”
Con trai Phó gia đều đặt tên hai chữ, congáithìtênmộtchữ, thế hệ này lấy chữ Vân đặt tên cho con trai, congáithìkhôngcó quy định gì.
Phó tứ lão gia lấy ramộttúi tiền, đặt vào tay tộc lão, “Xin thúc công nể mặt đại ca cháu mà châm trước chomộtchút, huynh ấy có mỗimộtđứa congáinày thôi.”
Tộc lão ước lượng độ nặng của túi tiền rồi cười tủm tủm: “Được, được, ta cũngđãnhìn lão đại lớn lên, cho nó phá lệmộtchút vậy.”
Dù saotrêngia phả, congáichỉ ghi thứ tự chứkhôngviết khuê danh, congáicủa Phó lão đại tên là Phó Vânanhhay Phóanhcũng chẳng có gì khác biệt.
Phó tứ lão gianóichuyện vài câu với tộc lão rồi dắt Phó Vânanhvề nhà.
Lúcđingang qua tộc học, bên trong vọng ra tiếng giọng đọc sách trong trẻo của thiếu niên.
Phó tứ lão gia dừng chân, kinh ngạcnói: “Tiên sinh cũngđãvề quê ăn tết, ai mà giờ này còn đọc sách vậy?”
Tộc học làmộttòa nhà tường trắng ngói đen gồm hai dãy nhà, cửa đóng chặt, bên tường cây cối sum suê, dù trờiđãvào đông nhưng cây hoa quế vẫn tươi tốt xanh rì.
Gã tùy tùng tiến lại, ngó qua bờ tường nhìn vào trong.
Trong viện vắng vẻ, chỉ cómộtthiếu niên thanh tú, dáng người dong dỏngđangđứng trước cửa sổ đọc sách.
Gã tùy tùng thưa: “Hình như là Tô thiếu gia nhà tam lão gia.”
Chi bên Phó tam lão gia là chi giàu có nhất của Phó gia, do tam lão gia đứng đầu. Nhị thiếu gia Phó Vân Chương là cháu trai ruột của tam lão gia nên cũng thuộc chi này.
Tô thiếu gia vừa được nhắc đến là biểu thiếu gia Tô Đông. Mười năm trước, thanh niên trai tráng của Tô gia bị quan phủ épđixuống phía nam đào kênh đào để vận chuyển lương thực bằng đường thủy, đúng lúc Trường Giang lũ lụt. Đàn ông Tô gia đều chết tha hương. Tam lão gia là người nhân nghĩa, đưacônhi quả phụ Tô gia về nuôi dưỡng. Tô Đồng lớn lên ở Phó gia.
Con trai tam lão gia mất sớm, nhà chỉ cònmộtcongáitên là Phó Viện, nên coi Tô Đồng như con đẻ.
Phó tứ lão gia gật đầu, “Tháng hai sang năm huyện thí (kì thi cấp huyện), nghenóiĐồng ca nhisẽdự thi lần này, thảo nào chăm chỉ như thế.”
Tô Đồng cũng mới mườimộttuổi,khônglớn hơn Phó Vân Khải và Phó Vân Thái bao nhiêu, người tađãsắpđithi, huyện thí, viện thí rồi phủ thí (các kì thi tổ chức ở địa phương theo thứ tự ở huyện, ở viện rồi ở phủ), trẻ con nhà mình được cưng chiều đến thế giờ mớiđangnhận mặt chữ…
So sánh với nhauthậtnực cười.
Phó tứ lão gia dắt tay Phó Vânanhđikhỏi đó, bước chân cũng nhanh hơn.
Ngoài đường vắng lặng, tuyết rơi xuống mặt đất lát đá xanh tạo thànhmộtlớp mỏng, dưới mái hiên nhà tuyết tan ranhỏxuống đọng lại thành cột băng, phản chiếu ánh sáng mặt trời chói mắt, chỉ có tiếng xoàn xoạt phát ra từ chiếc chổi quét tuyết đọng trước cửa nhà của gã sai vặt mặc áo vải xanh, đầu đội mỏng.
Mấy tiểu thiếu gia đầu đội mũ dạ, người khoác áo dàyđangtập trungmộtchỗ, dùng cây gậy trúc gõnhẹvào mấy cột băng đọng. Lão bộc dừng bên cạnh lựa lời khuyên chúng về phòng nhưng mấy tiểu thiếu gia nào thèm để ý, còn trừng mắt nhìn ông ta.
Phó tứ lão gia đừng lại nhìnmộtlúc, bỗng nhiên mỉm cười, “Nhớ khi cònnhỏ, đại ca thích nhất là đưa mấyanhem ra ngoài đập băng đọng. Mỗi khi có tuyết, mấyanhem cầm gậy trúcđikhắp làngtrênxóm dưới, cứ thấy có băng đọng là đập, hồi đó có nhà nào làkhôngbiết đại ca, cả thôn cũngkhôngai dám tranh băng với huynh ấy.”
Khi đó còn nghèo, đến tết nhà người khác có cá có thịt, có chân giò hầm, có hoa quả tươi từ phía nam đưa đến, có hoa quả khô, có bánh bao thịt nóng hổi,anhem họ chỉ có thể đập băng đọng ra làm đồ ăn vặt.
Giờ ôngđãcó tiền, trong nhàđãcó sơn hào hải vị, của ngon vật lạ, người đại ca ấy lạikhôngcòntrênđời nữa.
Phó Vânanhngẩng đầu lên nhìn Phó tứ lão gia, khẽnói: “Tứ thúc, cảm ơn người.”
Nàng biết tên của congáisẽkhôngđược ghi vào gia phả nhưng vẫn nhất định muốn giữ cái tên Phó Vânanh, Phó tứ lão giakhôngcần hỏi tại sao liền lập tức đồng ý với nàng. Phó lão đại trước kia chưa từng nhắc tới chuyện ở quê nhà, tới lúc hấp hối mới nhắc tới tên người thân. Nàng vốn cho rằng Phó lão đại có quan hệkhôngtốt với người nhà, nhưng mấy hôm nay ở đây, cách Phó tứ lão gia đối xử với nàng khiến nàng nhận ra mìnhđãlầm.
Vương thúckhônglừa nàng, tình cảmanhem Phó tứ lão gia và Phó lão đại rất khăng khít.
Phó tứ lão gia mỉm cười, cúi xuống xoa đầu Phó Vânanh, “Tứ thúc là chú ruột con,khôngcần cảm ơn. Về sau con muốn gì cứnóicho tứ thúc.”
Phó Vânanhcũng cười.
thậtra nàng cũngkhôngbiết bản thân mình muốn gì. Nhưng mà cũngkhôngquan trọng, ít nhất giờ nàng biếtrõmìnhkhôngmuốn gì.
Quay về Phó gia, từ xađãnghe thấy tiếng cườinóitrong viện.
Lão thái thái thích đông vui náo nhiệt, gọi các con dâu đưa các cháu vào nhà chínhnóichuyện phiếm với nàng nhưngnóimộtlúc lại thấy mệt mỏi, nghiêng ngườitrêngiường la hán ngủ gà ngủ gật.
Lư thị, Hàn thị và tam thái thái chuyển qua noãn các bên ngoài vừa sưởi ấm vừanóichuyện.
Hàn thị kể chuyện ở trại chăn nuôi, nào là chăm sóc ngựa, cho ngựa ăn, nào là chạy trốn mỗi khi gặp người Thát Đát.
Tam thái thái và Lư thị vốn sinh ra ở huyện Hoàng Châu,đira ngoài xa lắm cũng chỉ đến phủ Võ Xương, được nghe chuyện của Hàn thịthìhứng thú lắm.
Trong chậu, than củi kêu lách tách, quanh chậu đểmộtcái giá để mấy loại hạt dẻ, đại tiểu thư Phó Nguyệt và tứ tiểu thư Phó Quế ngồitrênghế con, chờ nha hoàn nướng hạt dẻ rồi bóc cho họ ăn.
Thập thiếu gia Phó Vân Thái dính chặt vào người mẹ mình là Lư thị, Lư thị vuốt ve mặthắn, bảo nha hoàn A Kim lấy cho con trai mìnhmộtchén chè bột củ sen hoa quế.
Cách đómộtdãy hành lang, Phó tam lão gia ngồi dưới mái hiên đan đèn lồng, nan trúc mỏng nhảy nhót trong tay ông. Chỉmộtlát sau,mộtkhung đèn lồng bằng nan trúcđãđược đan xong.
Nha hoàn mang đèn lồng ra noãn các, Phó Quế cầm lấy, bảo nha hoànđilấy giấy đỏ và hồ dán, nàng muốn làm đèn lồng.
Phó Vân Thái nhìn thấy chiếc đèn lồng nọthìmắt sáng lên, buông thìa cùng chén sứ trong tay,đivề phía Phó Quế đòi đèn lồng.
Phó Quế tiếc rẻ, chỉ ra phía ngoàinói: “Đệ đợimộtchút, để tỷ bảo cha làm chiếc khác cho đệ.”
Phó Vân Thái hừmộttiếng, giật lấy ngay chiếc đèn lồngtrêntay nàng, còn đẩy cả nàng lẫn ghế ngã nhào xuống đất, “Tiền trong nhà này đều là cha ta kiếm, cha mẹ ngươi đều phải nghe lời cha ta, ngươi cũng phải nghe lời ta,khôngcho ta cũng lấy!”
Nha hoàn, bà tử xung quanh nhìn nhau rồi vội vàng đỡ Phó Quế dậy, giúp nàng phủi bụitrênquần áo. Nàng vốn ngồi gần chậu than nhất, suýt nữa là ngã vào cháy cả tóc.
Phó Quế vừa giận vừa sợ, khuôn mặt trứng ngỗng trắng trẻo lập tức đỏ ửng lên, mắt ầng ậng nước.
Nha hoàn vội vàng khẽ khuyên, “Thái ca nhinóiđùa, tỷ nhi đừng suy nghĩ nhiều.” Rồi nàng nháy mắt với Phó Quế, “Quế tỷ nhi, tứ thái tháiđangnhìn kìa…”
Lư thị nghe được tiếng náo động bên này cao giọng hỏi: “Thái ca nhi lại nghịch ngợm phảikhông?”
Bà tử ấp ủng,khôngbiết nên trả lời thế nào.
Phó Quế khẽ cắn môi tới khi ngẩng đầu lên, khuôn mặt tươi cười trở lại, cườinói: “khôngcó gì đâu ạ, con với Thái ca nhi đùa giỡn thôi ạ!”
Lư thị ừmộttiếng rồi quay lại tiếp tụcnóichuyện với Hàn thị.
Đại tiểu thư Phó Nguyệt hơi nhíu mày, kéo tay Phó Quế, đặt hạt dẻ nóng mới nướng xong vào tay nàng, dịu dàng lên tiếng: “Tứ muội muội, muội đừng chấp Thái ca nhi, nó chỉ thích lấy đồ của người khác. Nó chơimộtlúc là lại chán thôi, tasẽbảo nó mang đèn lồng qua trả cho muội.”
Phó Quếnhẹnhàng đẩy tay Phó Nguyệt ra, vẫn cười: “Đại tỷ tỷ, chỉ là cái đèn lồng thôi,khôngcần đâu, muội cũngkhôngđến nỗi keo kiệt như thế.”
Phó Nguyệt cũng chỉ biết ngượng ngùng.
Khi Phó Vânanhtheo Phó tứ lão gia vào phòng, nàng cũng tinh tế nhận rakhôngkhí trong noãn cáckhôngđược thoải mái.
Nàng cũng quen rồi.khônggiống như nam giới, phụ nữkhôngthể ra ngoài, cả ngày chỉ có thể ở trong nhà, ngoài quan tâm đến chồng conthìkhôngcó gì khác để làm, ngày qua ngàykhôngthểkhôngcó xích mích với những người phụ nữ xung quanh, khi là lỡ lời, khi lànóidối đổ oan, khi lại gây chuyện thị phi. Những xích mích trong nhà như vậy nàngđãtừng chứng kiến từ kiếp trước.
Phó tam lão gia và tam thái thái trước đây cũngđãcó hai đứa con trai nhưng đều mất sớm, chỉ có congáilà Phó Quế có thể lớn đến chừng này. Phó Quế từnhỏđãdo lão thái thái nuôi dạy,hiệnvẫnđangở với lão thái thái. Tam lão gia và tam thái thái đều trầm lặng ítnói, Phó Quế lời ăn tiếngnóisắc bén hơn nhiều, cũng rất hiếu thắng.
Vương thẩm khi trước từngnóivới Phó Vânanh, người dưới trong nhà từngnóiđùa đại tiểu thư Phó Nguyệt và tứ tiểu thư Phó Quế có khi là đầu thai nhầm thân thể, hoặc là khi cònnhỏbị nhầm với nhau chứ nhìnđinhìn lạithìPhó Nguyệt trầm tĩnh giống y tam lão gia, còn Phó Quếthìlại có nét tương đồng với Lư thị.
Có người chồng đứng đầu cả gia đình như Phó tứ lão gia, Phó thị luôn lấn lướt các chị em dâu trong nhà, nhưng về khoản con cái lạikhôngbằng người. Lão thái thái vẫn thích Phó Quế hoạt bát vui vẻ hơn Phó Nguyệt ítnói, Thập thiếu gia Phó Vân Thái ương ngạnh cũngkhôngđược người lớnyêuthích bằng cửu thiếu gia Phó Vân Thái.
Phó Vânanhkhôngmuốn bị kéo vào tình trạng khó xử giữa hai người chị họ liền vào trong phòng hỏi thăm lão thái thái, lúcđirathìkéo Hàn thị trở về phòng.
Hàn thị hoàn toànkhôngcảm nhận đượcsựcạnh tranh ngầm giữa tam thái thái và tứ thái thái, bịn rịnnóilời cáo biệt với hai em dâu, quay lại phòng còn cườinóivới congái: “Hai thím của con đều dễ gần cả.”
Phó Vânanhcười cười, “Mẹ thích là được.”
Hàn thị dễ thích nghi,khôngtham lam, cũng chẳng cố học đòi cái gì, chẳng có tranh chấp lợi ích gì với Lư thị hay tam thái thái nên đương nhiênsẽlà người thoải mái nhất.
Phó Vânanhthắc mắc: “Cửu ca đâu rồi ạ?”
Tiểu Ngô thị cũngkhôngxuấthiện, hơn nữakhôngmuốn gặp phải Hàn thị nênkhôngthấy nàng đâu cũng là bình thường. Nhưng mà Phó Vân Khải cũngkhôngở đó, lẽ nào người dưới còn chưa tìm đượchắn?
Hàn thị trả lời: “Tứ thẩm con tìm thấy thằng bé xong đưa nó về phòng rồi.”
Phó Vân Khải làm mình làm mẩykhôngchịu ăn cơm, Lư thị lo Tết nhất còn ầm ĩsẽkhônghay nên đẩy đứa cháu này về viện của Tiểu Ngô thị để Tiểu Ngô thị khuyên bảo.
Phó Vânanhnhướn mày, nhìn thoáng qua cửa sổ, tuyết vẫnđangrơi, đọng lại thànhmộttầng dàytrêncành táo khô.
Nàngnóivới ma ma, “Mời cửu thiếu gia qua đây.”
Phó Vân Khải là con thừa tựđãđược ghi tên vào gia phả, là người thừa kế của Phó lão đại,trêndanh nghĩa làanhtrai nàng.
Cứ coi việc “làm thân” vớianhtrai là bước đầu tiên để nàng bước vào Phó giađi.
Lời tác giả:
Băng đọng: Vào mùa đông, khi có tuyết lớn, từ mái nhà rủ xuống những cây băng dài trong suốt, sáng lấp lánh, là “kem thiên nhiên”.