Dương đường: nghĩa gốc nôm na chính là đường ngoại nhậpỞ đây mìnhkhôngbiết chuyển ngữ sao cho phải, các bạn có thể hiểu làmộtloại đường quý thôi. Có chú thích của tác giả ở cuối chương.
Trong từ đường náo loạn.
Các chi của Phó gia vốn đềukhôngquankhôngtước, nhị thiếu gia tuy còn trẻ tuổi nhưngđãlà cử nhân, được tất thảy người Phó gia tôn trọng. Nhờ vào công danh của nhị thiếu gia, Phó gia mới có thể thịnh vượng nhưng giờ nhị thiếu gia lại là người đầu tiên phản đối việc xây đền thờ khiến tộc lão trở taykhôngkịp.
Sau khi Trần lão thái thái xuấthiện, mọi người càng ầm ĩ.
Tộc trưởng tam lão gia cố gắng trấn an mọi người, “Đây chính là việc làm rạng rỡ tổ tông, Vân Chương làm sao có thểkhôngđồng ý? Để ta hỏi lại nó lần nữa, có lẽ người đưa tin nghe lầm chăng?”
Trong hoàn cảnh hỗn loạn ấy, Phó tứ lão gia ra tìm Vương thúcđangđứng chờ bên hành lang, nhíu màynói: “Xem ra hôm nay Trần lão thái thái muốn làm to chuyện, có khi còn ầm ĩ đến tối. Lão đưaanhtỷ nhi về trước, ở đây lộn xộn, mọi người còn mải tranh cãi, sợkhôngai chăm sóc cho con bé.” Ông khẽ than, đúng là đen đủi, lúc ra khỏi nhà còn nghĩ là tộc họ định phân chia lợi tức hoặc đồ tết nên mới đưaanhtỷ nhiđicùng để lấy thêmmộtsuất, ai ngờ mấy vị tộc lão lại có tính toán riêng, lôi cả họ đến đây chỉ vì muốn ép nhị thiếu gia đưa ramộtcâu trả lời dứt khoát!
Họ hy vọng dưới sức ép của cả họ, nhị thiếu giasẽphải thay đổi quyết định. Phó tứ lão gia thấy mấy vị tộc lão làm vậy cũng chỉ phí công, nhị thiếu gia đọc nhiều sách như thế, ắt hiểu biết hơn mấy vị tộc lãokhôngbiết mấy chữ này. Nếu nhị thiếu giakhôngđồng ýthìđừngđixin lập cái đèn thờ gì đó nữa, dù sao quan phủ cũngsẽchẳng giảm thuế cho nhà nào vì nhà họ nhiều quả phụ đâu.
Vương thúcđivề phía căn phòng cách vách. Nếu như bên kia đám đàn ôngđangcãi cọ ầm ĩthìbên này phụ nữ khá bình tĩnh, ít rakhôngcó ai la hét ồn ào.
Người hầu kẻ hạ kêmộtchiếc ghế bánh lớn đặt dưới mái hiên.
Mấy người phụ nữ đỡ Trần lão thái thái vào ngồi, rồi lại sợ bà bị lạnh liền vội vàng đặtmộtchậu than lớn trước mặt bà.
Khuôn mặt nghiêm túc của Trần lão thái thái lúc này lạnh như băng, quay quacôgáimặc áo hồng váy lục bên cạnh, “đinóichoanhcon, bà già nàysẽngồi đây chờ nó, khi nào nó tới ta mới đứng dậy.”
côgáivâng dạ rồi nhấc váy chạyđi, mấy đứa nha hoàn vội đuổi theo.
Trong phòng, ngoài Phó Vânanhra, còn bacôbé. Cha bọn họ đều mất sớm, mẹ họ thủ tiếtkhôngđượcđi, chỉ có bọn họ thay mặt chi nhà mình tới đây. Mấycôbé đều chưa lấy chồng nên những người kháckhôngcho bọn họ ra ngoài, dặn họ phải ngồi trong phòng sưởi ấm.
Bacôbékhônghiểu hết ý nghĩa của đền thờ trinh tiết, họ cũngkhôngquan tâm liệu cuối cùng đền tờ có được lập haykhông, chỉ tập trung cắn hạt dưa.mộtngười trong số họ chỉcôgáivừa chạyđi: “Đó là Dung tỷ nhi của đại phòng, lão thái thái nhận nuôi từ nhà mẹ đẻ, lão thái thái thương nàng còn hơn congáiruột ấy chứ. Mỗi tháng nàng ấy được lão thái thái thuê người may chomộtbộ đồ mới, mẹ tanóitú nương đó được mời từ phủ Tô Châu tới, mỗi bộ quần áo tận mấy quan tiền! Vải vócthìtoàn hàng hảo hạng, từ Tùng Giang, Hàng Châu, Sơn Tây, Nam Trực Lệ, còn có cả loại mua từ tàuđibiển, nghenóihàng Tây Dương… Đúng làkhôngtiếc tiền mà!”
Haicôbé khác nghe thấy thế cũng tấm tắc trầm trồ đầy hâm mộ.
Vương thúc nhân dịp những người kháckhôngđể ý, rón rén tới bên rèm cửa, gọi vọng vào, “Ngũ tiểu thư, quan nhân bảo lão tới đưa tiểu thư về.”
Phó Vânanhthở phào, nàng cảm thấy chán chếtđiđược, nãy giờ chỉ ngồi đếm than trong chậu, đếmđiđếm lại, đếm đến hoa cả mắt rồi.
Nàng chào tạm biệt mấycôchị họ xa đến mứckhôngbiếtđibao nhiêu đường mới đến được rồiđira khỏi phòng.
Vương thúc bung dù, gọi nha hoàn tới rồi lặng lẽ đưa nàng rời khỏi từ đường.
Ở chỗ rẽ bỗng vang lên tiếng giày lông cao cổ đạp lên nền tuyết. Gió lạnh thổi tuyết táp vào tường viện gạch xanh,mộtđôi tay với những ngón tay dài trắng xanhđangvén những dây leođãhéo khôtrênđó ra.
Lấp ló sau đám dây leo khô héo làmộtkhuôn mặt đẹp như tranh vẽ, mặt mày tinh xảo, văn nhã tuấn tú.
Đó là nhị thiếu gia Phó Vân Chương, y bước vào hành lang dài, từng bướcđivề phía trước, dáng người vững vàng như đỉnh núi, lại ngạo nghễ như thanh tùng, dù có bước trong gió lớn những vẫn bình thản ung dung, sống lưng thẳng tắp.
Tiểucônương Phó Dung, người vừa chạyđikhi nãy,đangdẫn theo nha hoànđiphía sauhắn, vừađivừa trách móc: “Nhị ca ca, mẹđãvất vả nuôi huynh trưởng thành, huynh báo đáp người như vậy sao? Mẹ khổ cực như thế, lậpmộtcái đền thờthìlàm sao chứ? Cũng chẳng phải chúng ta chi tiền, huynh chỉ cần viếtmộtbức thư cho tri huyện cữu cữu, cữu cữu có thể sắp xếp…”
Phó Vânanhnhìn trái nhìn phải, con đường nàykhôngcó ngã rẽ, cũng chẳng có chỗẩnnấp, đành phải bước chậm lại, khẽ homộttiếng.
Phó Dung cũng giật mình dừng bước, nhìn thấy nàngthìcau mày, nuốt lại những lời chưanóihết, hừ lạnhmộttiếng rồi nổi giận đùng đùng bước tiếp về phía trước.
Phó Vân Chương lắc đầuthậtkhẽ, ánh mắt lơ đãng lướt qua Phó Vânanh.
Người này khí chất ôn nhuận, nho nhã lễ độ nhưng khi quan sát người khác lại có chút lãnh đạm sắc bén, Phó Vânanhgật đầu vớihắn, bình tĩnh gọi: “Nhị ca.”
Phó Vân Chương giật mình, khẽ ừmộttiếng rồi nhanh chóngđivề phía từ đường.
anhem hai người người trước người sau đều biến mất sau góc ngoặt.
Phó Vânanhđitiếp vào bước bỗng xoay người lại, “Quay về.”
Vương thúc và nha hoàn sững người tại chỗ trong chốc lát rồi rảo bước theo sau nàng.
oOo
​Từ lúc Phó Vân Chương xuấthiện, mấy vị tộc lão trong từ đường càng ầm ĩ hơn.
Cáchmộtbức vách, Phó Vânanhcó thể nghe thấy tộc lãođangmắng Phó Vân Chương “bất trung bất hiếu, vong ân phụ nghĩa”, thậm chí còn quá đáng hơn,nóiy lòng lang dạ sói, là bạch nhãn langkhôngbiết báo ân.
Nàng cười mỉa mai. Phó gia có thể lớn mạnh như ngày hôm nay là nhờ Phó Vân Chương thi cử đoạt lấy công danh, rải đường cho người trong tộcđitới.khôngbiết vị tộc lão đó lấy tự tin từ chỗ nào đến mà dám mắng vị cử nhân này té tát như thế.
Xa xa lại nghe thấy tiếng mấy người phụ nữ an ủi Trần lão thái thái, Trần lão thái thái mặt mày lạnh lẽo, nhất quyếtkhôngchịu đứng dậy.
Phó Vânanhchợt hiểu ra, suýt nữa nàngđãquên mất mẹ ruột của Phó Vân Chương còn ngồi kia. Triều đại này lấy hiếu trị quốc, mấy vị tộc lão cũngkhôngphảikhôngcó chỗ dưa, họ dựa vào chính Trần lão thái thái.
Quả cũng khó cho nhị thiếu gia, Gia Cát Khổng minh khẩu chiến quần nho vẫn còn có Lỗ Túc giúp đỡ [1], giờ đây y lại chỉ cómộtmình chống lại toàn bộ dòng tộc. Đến cả mẹ ruột cũng hợp tác với người ngoài ép buộc y, đạo làm con lúc này nhưmộtngọn núi lớn đè xuống thân y, y dẫu có tài hùng biện đến đâu cũngkhôngthểkhôngthỏa hiệp với người mẹđãcó công sinh công dưỡng với mình.
[1] “Khổng Minh khẩu chiến quần nho” diễn ra trong bối cảnh Tào Tháođãđánh chiếm được Kinh Châu qua đó thâu tóm khoảng 2/3 lãnh thổ Trung Quốc thời bấy giờ. Mục tiêu còn lại của Tào Tháo là phần lãnh thổ phía Đông Nam sông Trường Giang. Do đó, Lưu Bịđãcử Gia Cát Lượng sang Giang Đông gặp Tôn Quyền để thuyết khách và đề nghị tạo liên minh chống lại Tào Tháo. Khi sang đất Giang Đông, Gia Cát Lượngđãgặp phải rào cản lớn đến từ các mưu sĩ của Tôn Quyền (những ngườiđangcó ý định đầu hàng Tào Tháo). Tuy nhiên, bằng khả năng hùng biện đại tài của mình, Khổng Minhđãdùng lý lẽ để phản bác những ý kiến nhu nhược của quần hùng Giang Đông. Cộng thêmsựhậu thuẫn của hai nhân vật quan trọng là Chu Du và Lỗ Túc, cuối cùng Gia Cát Lượngđãthuyết phục được Tôn Quyền đứng lên chống lại Tào Tháo. Editorkhônghiểu sao tác giả chỉ nhắc Lỗ Túc màkhôngnhắc Chu Du, Lỗ Túc chỉnóinếu Tôn Quyền đầu hàngthì”muốn có chỗ yên để về chăng?” nhưng cũng khá kém thuyết phục. Có lẽ điểm quan trọng ở đây là Lỗ Túcđãđưa ra ý kiến về việc tham vấn Chu Du, ý kiến của Chu Du cuối cùng mới làsựgiúp đỡ mấu chốt để khẩu chiến dành chiến thắng. Có lẽ tác giả cho rằng Lỗ Túc mới là người giúp Khổng Minh, còn Chu Du chỉ là đưa ra ý kiến cá nhân mà thôi?
Nhưng ngoài dự kiến của Phó Vânanh,khôngbiết Phó Vân Chươngnóigì, khí thế của mấy vị tộc lão bỗng nhiên kém hẳn, tiếng ồn ào vọng lại từ phòng bên cạnh càng lúc càngnhỏ.
Mấy người phụ nữ cũng cảm thấysựkhác thường này, nhìn nhau nghi hoặc.
Thấy trong viện yên ắng, đám người dưới cũngkhôngdám thở mạnh,khôngkhí lại càng lặng lẽ.
“Làm sao thế?” Trần lão thái thái cũng pháthiệnra vấn đề, quay sang bên hỏi Tô nương tử, “Mẹ Đồng ca nhi,côqua bên kia xem có việc gì.”
Thái độ bà nóng nảy.
Tô nương tử vâng lời, đạp tuyết tới bên hành lang, tìmmộtgã sai vặt để hỏi tình hình trong từ đường.
Gã sai vặt khẽ khàng trả lời: “Nhị thiếu gianóingài ấysẽkhônggửi thư xin tri huyện đại nhân lập đền thờ, ai dám lấy danh nghĩa của ngài ấy mà tác động vào chuyện này, ngài ấysẽthu lại ruộng đất của nhà ấy. Mấy vị tộc lão nghe xongkhôngdámnóigì nữa, đồng ý với nhị thiếu gia về sausẽkhôngđề cập đến chuyện đền thờ nữa.”
Tô nương tử chỉ làmộtngười phụ nữ, nào hiểu ruộng đất của Phó gia phân chia thế nào. Tuy vậy bà cũng biết ruộng đất dưới danh nghĩa của nhị thiếu giakhôngnhững được giảm thuế, còn được hưởng nhiều ưu đãi khác. Do đó sau khi nhị thiếu gia thi đỗ cử nhân, người trong tộc đua nhau hiến ruộng hiến đất, thậm chí có người còn định biếu kho hàng, cửa hàng cho nhị thiếu giakhônglấymộtđồng, sẵn sàng trở thành người làm công cho nhị thiếu gia.
Nàng quay lạinóivới lão thái thái những lời vừa rồi.
Trần lão thái thái nổi giận lôi đình, ngón tay bấu chặt vào tay vịn ghế bành, phẫn nộ: “Trong mắt nó còn người mẹ như ta haykhông!”
Phó Dung nhíu chặt lông mày, đau lòngnói, “Mẹ, nhị ca ca cố chấp quá!thậtkhônghiểu được rốt cuộc huynh ấy nghĩ cái gì nữa!”
Mấy người phụ nữ nhìn nhau, từ từ khuyên giải Trần lão thái thái, “Nhị thiếu gia là người thông minh, có lẽ có tính toán khác, đại tẩu tử đừng tức giận.”
Tô nương tử cũng cao giọng ca ngợi: “Lão thái thái, nhị thiếu gia nhà ngài chính là sao Văn Khúc [2] giáng thế, về sau làm quan lớn, nhị thiếu gia nhất địnhsẽxin cho ngài danh vị cáo mệnh, ngàikhôngnên suy nghĩ nhiều làm gì, chờ hưởng phúc là được rồi!”
[2] Sao Văn Khúc: sao thứ tư của chòm Bắc Đẩu, sao chủ danh tiếng, công danh quan trường và văn chương thơ phú.
…
Mỗi ngườimộtcâu lấy lòng, sắc mặt Trần lão thái thái mới dịu lại đôi chút.
mộtlát sau, gã sai vặt lại truyền lời qua rằng hôm naykhôngthảo luận chuyện đền thờ nữa. Nhị thiếu gia lệnh cho người hầu chuẩn bị vải tốt, bánh giày, rượu trái cây, thịt heo mới giết và dương đường để mọi người mang về. Mỗi nhà được nửa khúc vải,mộtbình rượu, hai hộp bánh,mộtcân thịt heo vàmộtbao dương đường. Tộc trưởng cho mời các vịđira cửa từ đường lấy quà cuối năm, lấy rồi ai lại về nhà nấy.
Mấy vị tộc lão đều chịu thua, phụ nữ như họ còn có thể làm gì? Nghenóicó đồ mang về, mọi người đều vui mừng, như ong vỡ tổ ào về phía cửa, sợ chậmmộtchútthìsẽbị người khác lấy mất phần.
Phó Dung giận tái mặt, “Như chết đói đến nơi, nhìn thấy thịt là sáng mắt lên!”
Trần lão thái thái cũng tức giận đùng đùng, run rẩy đứng dậy, phất tay áo bỏđi.
Phó Vânanhxem hết trò vui liền đứng ngoài cửa từ đường chờ Phó tam thúc và Phó tứ lão gia.
Vậy là mọi người tới hôm nay đều có quà cuối năm mang về.
Phó tam thúc vẫn nhớ lão thái thái thích ăn dương đường, đường trong nhà đều mua ở cửa hàng trong huyện,khôngtrắng trong ngọt lành được như dương đường nên ôngnóivới Phó tứ lão giamộttiếng rồi ra xếp hàng với mọi người.
Giải quyết xong chuyện đền thờ, Phó tứ lão gia khá vui vẻ, vừa nhìn ngắmmộthàng rồng rắn xếp trước cửa từ đường, “anhtỷ nhiđãăn dương đường bao giờ chưa? Đường này chuyển từ phủ Quảng Châu tới… Chờ tam thúc con lấy được quà cuối năm, phần đường của tứ thúc cũng cho con hết.”
Phó Vânanhmỉm cười.
Trước kia nàng từng tò mò, Phó Vân Chương căn bản chỉ hơn người khác là y có đọc sách, được học hành thôi, làm cách nào để chấn hưng cảmộtgia tộc như vậy? Y nhất định có chỗ hơn người. Quả nhiên, ykhôngphải là chỉ làmộtthư sinh cổ hủ chỉ biết đâm đầu vào sách vở.
Đánh rắn phải đánh dập đầu, chuyện ruộng đất chỉ là chuyệnnhỏ, y lấy ruộng đất ra uy hiếp người trong tộc mới chỉ là cảnh cáo bước đầu mà thôi. Mấy vị tộc lão đều già đến mức thành tinh được rồi, giờđãhiểu ra y rất kiên quyết. Họ vẫn còn quan tâm đến lợi ích của bản thân, sao dám chống đối y. Đầu tiên là dùng thân phận cử nhân làm các tộc lão phải nhượng bộ, sau đó lung lạc người trong tộc, chuyểnsựchú ý của họ sang quà tết, cứ thế dập tắt chuyện này. Cuối cùng chỉ còn lại mẹ y, dù sao cũng chỉ làmộtngười phụ nữ, làm sao lay chuyển được cả dòng họ.
Vậy tại sao y lại phản đối chuyện xin lập đền thờ trinh tiết cho quả phụ trong tộc như thế? Mẹ y là quả phụ… Theo lý thuyết, y cũngsẽphải giống như những quan viên kia,mộtkhi có chút công danhsẽngay lập tức đệ đơn xin cho mẹ mình mới đúng.
Quay về Phó gia, lão thái thái gọi hai đứa con vào, tỉ tê hỏi họ xem tộc trưởng gọi họ qua có việc gì.
Phó tam thúc lấy ramộtbọc dương đường, cười hề hềnói, “Mẹ, con mang dương đường về cho mẹ.”
Lão thái thái trừng mắt nhìn ông,khôngthèm trả lời, chỉ hỏi Phó tứ lão gia, “Lão tứ, con lại đây,nóichuyện chínhsựđã.”
Phó tam thúc mặt mày xấu hổ, nụ cười cũng đông cứng nơi khóe miệng.
Lời tác giả:
Dương đường: Dưới triều Minh, dương đường là chỉ đường Mỹ Châu, chất lượng tốt nên được ưa chuộng. Về sau trong nước (Trung Quốc) sản xuất được đường chất lượng tốt đều được gọi là dương đường.
Editor: Mỹ Châu là địa danh thuộc Quảng Châu. Dưới triều Minh, hoàng đế cho phép thương nhân châu Âu, cụ thể là Bồ Đào Nha, tới Quảng Châu với mục đích thông thương mậu dịch. Như vậy, dương đường vốn là đường trắng của phương Tây, sau TQ sản xuất trong nước được đường chất lượng tốt tương đương nhưng vẫn dùng tên đó, bán mới được giá.
Tiếp tục lời tác giả:
Ở chương trước tác giảđãquênnóivề khăn lưới. Dưới triều minh, đàn ông đọc sách đều phải dùng khăn lưới, họ búi tóc, bọc lại bằng khăn lưới, sau đó quấn nho khăn hoặc đội mũ ở ngoài. Các dạng sử dụnghiệnđa phầnđãthất truyền.
Lúc xem phim cổ trang Hàn Quốc, ta thường xuyên nhìn thấy các đại thần đều dùng khăn lưới. Tuy nhiên, điều này chắc chắnkhôngđúng với triều Minh vì họ chỉ dùng mình khăn lưới khi ở nhà,mộtkhiđira ngoài phải sử dụng thêm nho khăn hoặc mũ, nếukhôngsẽbị coi làkhônglịchsự.