YOSHIDA SUEKO
Truyện ngắn “Tự sát tình yêu Kamaara”( 嘉間良心中 ) của tác giả Yoshida Sueko được viết năm 1984 là một truyện tiêu biểu cho văn học vùng Okinawa Nhật Bản. Bối cảnh câu chuyện là một mối tình kỳ lạ của một cô gái điếm Kiyo về già và chàng lính hải quân Sammy đào ngũ. Sự chiếm đóng của quân đội Mỹ trên đảo Okinawa đã gây tàn phá kinh tế và văn hóa của hòn đảo, biến nhiều người phụ nữ trở thành gái bán dâm. Truyện mang hơi hướng của việc chống chủ nghĩa thực dân kết hợp với mô típ tự sát vì tình (shinjuu) của văn học truyền thống Nhật Bản. Truyện được dịch từ nguyên tác Nhật ngữ ( 嘉間良心中 ) trong tập truyện ngắn song ngữ “New Penguin parallel text: short stories in Japanese 日本語の短編小説 do Michael Emmerich biên tập, Nhà xuất bản Peguin Books ấn hành năm 2011, trang 179-231.
TỰ SÁT TÌNH YÊU KAMAARA
1.
Kiyo thức dậy vì nghe thanh âm của chiếc bật lửa rơi xuống sàn nhà. Nàng nhìn lên làn khói mờ nhạt đang bay lơ lửng nơi trần nhà ngập tràn ánh sáng ban mai. Ðưa mắt sang giường bên cạnh, nàng thấy Sammy vừa hút thuốc vừa nhìn mình. Dường như cậu ấy nhìn khuôn mặt nàng thiếp ngủ từ lâu rồi thì phải. Kiyo trở mình và quay mặt vào tường. Những sợi tóc bạc nơi vùng gáy mọc dài ra và chiếc cổ thanh mảnh mất đi vẻ thanh xuân mềm mại chắc hẳn đã phơi bày ra và bị Sammy nhìn thấy hết. Thật đau khổ. Kiyo kéo chăn lên trùm kín mang tai.
Sammy đang muốn bỏ đi. Kiyo biết điều đó. Nó hiện ra nơi ánh nhìn với ấn đường chau lại như đe dọa khi nhìn Kiyo. Nơi đôi mắt đó ta có thể thấy sự dao động trong tâm tư. Rõ ràng là Sammy đã bắt đầu chán ghét cuộc sống chung chạ với Kiyo như thế này rồi.
Cậu ấy muốn quay trở lại quân đội. Ðã chán cuộc sống đào ngũ rồi. Cuộc sống đào ngũ tẻ nhạt bình thường ngoài ý muốn đã làm cho Sammy khổ sở. Nó hiện ra trong cách nói chuyện như không còn sức lực nào hết, trong dáng đi vùng vằng đầy bất an, trong tia nhìn chán chường căm giận thỉnh thoảng ném về phía Kiyo. Không phải vì sợ quân cảnh tìm đến. Cũng không phải vì xe cảnh sát chạy vòng vòng quanh đây. Chỉ vì Sammy nhận ra cuộc sống đào tẩu thật quá nhàm chán rảnh rang hơn mình nghĩ rất nhiều. Những tháng ngày buồn tẻ đã dần dần đẩy cậu ta vào địa ngục.
Khi rời khỏi đây có lẽ Sammy sẽ trở về cánh cổng căn cứ như nhà kho chứa đồ của doanh trại Camp Courtney. Cậu ấy sẽ bị quân cảnh bắt và tống vào trại giam. Tuy vậy, Sammy vẫn sẽ rời đi. Cho dù thế nào đi nữa…
Có thể hôm nay hay ngày mai, hay có thể khoảng mười ngày sau nữa chưa biết chừng. Nhưng sẽ có một ngày sau khi thức dậy, cậu ta sẽ bước đi hướng về cái nhà kho nhỏ lợp mái tôn. Và Kiyo sẽ không cách nào ngăn cản nổi.
Hình như Sammy đứng lên và mở cửa sổ. Ánh nắng chiếu vào gáy Kiyo. Nàng đưa chăn phủ kín đầu.
(Cậu ta đi nhanh hơn mình một nhịp rồi).
Kiyo muốn nổi giận. Sáng nay Sammy lại đang gắng để không chạm đến nàng. Dường như cậu ta cũng chán việc chạm vào người nàng rồi.
Chiếc gạt tàn rít lên rồi sau đó là im lặng. Mới dạo gần đây khi dụi tắt điếu thuốc là Sammy trườn vào nằm kế bên nàng. Khi đó, tiếng xèo xèo của tàn thuốc là dấu hiệu báo trước của Sammy nhưng không biết từ bao giờ điều đó không còn ý nghĩa gì nữa.
Từ khe hở trong chăn, Kiyo lặng yên quan sát. Sammy đang nhìn bâng quơ ra ngoài cửa sổ. Chiếc cổ nhỏ trắng xanh biến mất trong làn tóc tai bù xù, nơi hai cái tai lớn như thể chúng đột ngột mọc lên từ hai bên đầu. Nàng có thể cảm nhận được sự cô tịch của buổi sớm mai đang ngưng đọng lại.
“Sammy này.”
“Gì đấy?”
Sammy quay người lại.
“Ðóng cửa sổ và kéo rèm lại đi. Chói mắt quá.”
Sammy vươn người đóng cửa sổ và kéo rèm lại.
“Ðến đây nào Sammy.”
Sammy đến bên cạnh giường nàng. Kiyo vươn tay nắm lấy quần Sammy.
“Hôm qua cậu về đây lúc mấy giờ?”
“Khoảng mười hai hay một giờ sáng gì đấy.”
“Cứ vậy ngủ mà không cởi quần sao?”
“À, vì phiền phức quá mà.”
Nhưng Kiyo biết Sammy trở về nhà vào lúc năm giờ sáng.
“Cậu đi đâu vậy?”
“Ðến chỗ Jim Oblender. Người đồng hương mà tôi đã nói bữa trước đó, giờ anh ta đã đến căn cứ Kadena [10].”
“Ðến chỗ bạn bè nói chuyện thì cũng được nhưng mà cậu cứ lang thang bên ngoài nhiều quá là sẽ bị quân cảnh bắt đấy.”
Vừa nói Kiyo vừa lấy làm lạ cho quân đội Mỹ. Từ ngày bỏ trốn đến giờ đã nửa năm rồi mà chẳng thấy kiếm tìm gì hết. Sammy cũng có thể thản nhiên đi ra ngoài tự do tùy ý sáng đêm chẳng có vẻ gì là lính đào ngũ cả. Nếu không đọc trên báo, chắc Kiyo cũng không thể tin được Sammy là lính đào ngũ.
“Cởi thắt lứng ra đi.”
Sammy làm như được bảo. Tiếng thắt lưng vang lên lách cách. Sammy cũng hơi tụt quần xuống để bàn tay của Kiyo có thể dễ dàng lần tìm…
Sammy dùng sức ôm lấy gò má Kiyo rồi nâng nàng dậy đẩy nàng nằm xuống giường và đè sát lấy. Cái sinh mệnh ẩm ướt của Sammy đi vào trong người nàng một cách gấp gáp với những cú nắc mạnh bạo và rồi mọi chuyện xong xuôi.
Chân vẫn còn bị kẹp cứng bởi Sammy, Kiyo đưa tay với lên đầu giường lấy một điếu thuốc và châm lửa. Tiếng bật lửa làm Sammy giật mình và bỏ chân ra. Sammy nằm vật ra giường. Kiyo chăm chú ngắm khuôn mặt nhìn nghiêng của Sammy được phản chiếu trong ánh sáng. Bộ râu đã nửa năm rồi không cạo buông dài từ cằm đến tận ngực. Có lẽ vì chòm râu dài mà khuôn mặt thon với sống mũi cao trông như nhỏ lại. Trông Sammy y như Chúa Giêsu trên thập tự giá trong bức tranh Kiyo đã xem ngày xưa. Kiyo châm lửa điếu thuốc rồi nhét vào miệng Sammy.
2.
Vừa tắm, Kiyo vừa mơ màng suy nghĩ xem hôm nay sẽ làm gì.
Nàng đã cạn tiền. Không còn lấy một xu. Cho đến tối hôm qua thì vẫn còn hai ngàn yên nhưng Kiyo đã mua cho Sammy ba lon bia, một bịch snack khoai tây làm mồi nhắm với bánh mì ăn sáng ở siêu thị gần nhà và hết sạch hai ngàn yên. Từ sáng hôm nay thì hoàn toàn nhẵn túi.
Kiyo đứng trước gương, dùng khăn tắm lau người. Có lẽ vì thiếu ngủ mà mặt nàng xanh xám và phù lên. Thật là một gương mặt đáng ghét làm sao. Ðã thế cái cổ còn khẳng khiu quá. Không chỉ khẳng khiu mà da còn mất đi vẻ mịn màng. Lớp da vàng đầy nếp nhăn như tách rời khỏi bắp thịt, rũ xuống không còn chút sức lực nào bám đầy quanh vùng cổ. Hai bàn tay gầy guộc tuy vẫn còn dấu vết của tuổi thanh xuân nhưng cổ tay đã nổi gân và lòng bàn tay ngả vàng không sao ngăn cản được. Ngực nàng đã xẹp xuống và không còn căng mịn như xưa. Vùng da bụng mềm nhũn đầy nếp nhăn. Khi hiểu rõ rằng mình không còn trẻ nữa, điều đó làm cho Kiyo cảm thấy mình xấu xí thêm.
Kiyo soi gương và trang điểm thật cẩn thận. Nàng muốn trông mình trẻ thêm dù chỉ một chút với Sammy. Kiyo không muốn chàng thiếu niên anh tuấn như thể bước ra từ thần thoại Hy Lạp có cảm giác nàng là một mụ già xấu xí được.
Nàng mở tủ quần áo và lấy một chiếc váy mặc vào. Sammy vẫn còn ngủ say trên giường.
Khi Kiyo ra khỏi nhà, trời làm mưa lất phất. Nàng tính quay trở lại lấy dù nhưng cảm thấy bất an nên từ bỏ ý định. Kiyo sợ rằng tiếng mở cửa sẽ đánh thức Sammy. Và một khi thức dậy, Sammy sẽ bỏ nàng mà đi mãi mãi.
Kiyo bước ra con đường trải nhựa. Nàng cứ thế đi chầm chậm trong mưa. Vừa đi nàng vừa nghĩ về Sammy.
Nàng gặp Sammy nơi chỗ khuất trong quán hamburger Pinocchio vẫn thường hay ngồi. Lần đó Kiyo cũng đang bắt khách đi như thường lệ.
Ðám lính nổi như đám bong bóng xà phòng từ hàng cọ con đường trung tâm tràn vào quán và đứng trước quầy tính tiền nhỏ. Sau khi nhận phần xúc xích và hamburger được gói trong khăn giấy, chúng cứ thế mà đứng nhai nhồm nhoàm.
Từ trong góc tối, Kiyo lặng lẽ quan sát động tĩnh. Ðến khi đám lính ăn xong, lấy khăn giấy chùi miệng rồi ném vào thùng rác, chuẩn bị quay trở lại khu bờ biển nhộn nhịp ánh đèn thì nàng chớp lấy cơ hội, cất tiếng.
“Này.”
Tên lính tiến lại gần. Khi tên lính nhìn khuôn mặt và thân thể nàng với vẻ kinh ngạc rồi quay người thì Kiyo mới cất giọng vui vẻ hết mức:
“Mười đô la nghen.”
Vì giá mười đô la rẻ hơn một nửa so với giá thị trường nên người lính không có tiền có thể dừng chân đứng lại. Kiyo bay ra nắm lấy cánh tay phải tên lính. Việc này cần phải có kỹ thuật khéo léo. Nếu sớm quá thì nàng sẽ bị hất ra mà nếu trễ quá thì tên lính sẽ đi mất. Vấn đề nằm ở thời điểm vì vậy nàng đã rất khổ sở để bắt khách lúc mới vào nghề.
Sammy xuất hiện khoảng gần mười hai giờ đêm, lúc nàng sắp sửa chuẩn bị ra về. Khi vừa rời khỏi chỗ khuất, Kiyo ngước mắt nhìn lên thấy dáng hình một người lính nhỏ đang đứng trước quầy thu ngân.Nàng dừng lại nghĩ rằng đây hẳn là người khách cuối cùng đêm nay. Cậu lính sau khi ăn xong xúc xích thì bước về phía Kiyo. Trông cậu ta như học sinh cấp ba.
“Mười đô la”, Kiyo lên tiếng.
“Năm đô la”, cậu ta ngay lập tức trả lời.
(Chỉ với một ngàn yên mà đòi ôm gái sao?)
Kiyo tức giận. Tuy nhiên, gương mặt trẻ con và chưa hết vẻ ngây thơ của cậu ta làm cho tâm trạng Kiyo dịu lại. Nàng hay bị những cậu thiếu niên anh tuấn nhỏ tuổi thu hút. Nhưng không có nghĩa là vì dung mạo đẹp đẽ này mà Kiyo chấp nhận năm đô la. Vì cô chỉ biết cậu ta thực sự là thiếu niên ngơ ngác sau khi bước vào căn hộ của mình.
Kiyo đã đứng trong góc quán gần hai tiếng đồng hồ và nàng cảm thấy vô cùng mỏi mệt. Kiyo muốn ngồi xuống ở một nơi nào đó. Và nếu như có thể nàng muốn vùi mình vào chiếc chăn ấm áp với một người đàn ông dù cho miễn phí cũng được. Ðúng khi nàng vừa có tâm trạng như vậy thì Sammy chợt xuất hiện. Cậu chỉ có một mình. Rất hiếm khi có người lính nào đi ra ngoài một mình vào thời gian này.
Kiyo dẫn Sammy đi qua trước mặt khách sạn con đường trung tâm đến căn hộ Kamaara. Vừa bước vào phòng, Kiyo nói “đưa năm đô la đây” và chìa tay ra.
Sammy lấy từ trong túi tờ năm đô la nhàu nát rồi đặt vào tay Kiyo.
“Thật sự là chỉ có vậy thôi à?”
“Thật đấy. Ðây là số tiền cuối cùng của tôi.”
“Rồi còn tiền taxi đi về thì sao?”
“Tôi không trở về doanh trại nữa.”
“Không trở về… là sao?”
“Tôi đào ngũ rồi.”
“À, à.”
Kiyo nhìn mặt cậu thiếu niên. Mái tóc màu hạt dẻ lòa xòa trước trán che gương mặt thon dài đang mỉm cười đầy lo âu căng thẳng.
“Cậu ở doanh trại nào?”
“Courtney.”
“À, vậy là lính hải quân à?”
“Ðúng vậy.”
“Ðào ngũ vậy rồi cậu tính sao?”
“Kiếm tiền rồi đi đến Honshu.”
“Ðến làm gì?”
“Tôi định đến Honshu rồi đào tẩu sang Bắc Triều Tiên hay Liên Xô gì đấy.”
“Kinh thật đấy nhỉ.”
Kiyo nói nhưng không trả lại tiền.
Sau khi tắm xong, Kiyo tiến lại gần chiếc giường thì thấy cậu lính trẻ đang nhìn nàng từ dưới tấm ra trải giường che phủ đến vai. Ánh mắt hai người gặp nhau. Cậu ta vội vàng lẩn tránh ánh mắt nàng. Trong khoảnh khắc ấy, Kiyo cảm thấy một nỗi buồn thẳm sâu như cào cấu ngực nàng. Bất chợt nàng bị thôi thúc bởi ý muốn đến ôm ấp và cọ má vuốt ve cậu lính. Có lẽ do ánh đèn chiếu rọi khiến khuôn mặt Sammy khơi gợi và trỗi dậy bản năng làm mẹ nơi Kiyo một cách kỳ lạ. Ðôi mắt xám ẩn chứa một nỗi yên lặng mênh mông.
Ðêm hôm đó, Kiyo cho Sammy ngụ lại căn hộ của nàng vì cậu ta chẳng còn nơi nào khác để đi. Sáng hôm sau thì Sammy bỏ đi đâu mất.
Ngày thứ hai vụ việc của Sammy được đăng trên báo trong một mục nhỏ. Kiyo đọc được bài báo ấy nơi tầng hai của một cửa tiệm uốn tóc.
“Một người lính hải quân doanh trại Courtney đâm cấp trên rồi đào ngũ.”
Bài viết chỉ có vài dòng sơ sài nhưng Kiyo biết ngay được đó là vụ việc của Sammy.
“Binh nhất hải quân trực thuộc doanh trại Coutney (18 tuổi) vào ngày 7 tại trại huấn luyện Camp Hansen đã tranh cãi với cấp trên là trung đội trưởng Sergeant John W. Anderson rồi dùng lưỡi lê được cấp phát đâm vào bụng ông này và sau đó bỏ trốn. Anderson bị thương nặng cần khoảng một tháng để bình phục. Hải quân đang hợp lực với cảnh sát địa phương truy tìm tung tích của thiếu niên kia…”
Kiyo chẳng cảm thấy sợ hãi chút nào khi biết mình từng ngủ cùng một kẻ đã đâm người khác. Nàng còn nghĩ chắc hẳn phải có chuyện gì quá sức chịu đựng nên cậu ta mới phải đâm người như thế. Trong khoảng hai năm gần đây, Kiyo đã thấy không biết bao nhiêu lần những vụ án đẫm máu của đám lính, thậm chí có lần nàng đã chứng kiến một người lính bị bắn chết ngay trước mặt mình. Vì thế với vụ việc đâm người bị thương cỏn con này, Kiyo không mảy may e sợ.
Trở về căn hộ sau khi nhuộm tóc, Kiyo thấy Sammy đang ngồi ngay bậc cầu thang nơi cửa vào. Nhìn thấy Kiyo, cậu ta mỉm cười yếu ớt. Khuôn mặt Sammy lộ rõ vẻ mệt mỏi chán chường.
“Xin chào.”
“Chào cậu.”
Kiyo cũng ngồi xuống bên cạnh. Nàng ngửi thấy mùi mồ hôi từ cổ áo cậu ta.
“Cậu đã đi đâu thế?”
“Iasabama.”
“Ðến Isabama làm gì?”
“Có một người đồng hương của tôi ở đó tên là Jim MacGuire nên tôi đến gặp nhưng tôi bị hắn đuổi đi.”
“Vụ việc của cậu có đăng trên báo đấy.”
“Trên báo á?”
Giọng nói của Sammy có vẻ run rẩy.
“Cậu đã đâm trung đội trưởng à?”
“Chỉ khía nhẹ thôi. Hắn không chết đâu mà lo.”
“Báo nói hắn ta mất khoảng một tháng để hồi phục.”
“Hắn tệ lắm, tôi chỉ…”
“Ðược rồi. Cậu không cần phải nói lý do ra đâu. Thế nhưng cậu cứ lảng vảng quanh quẩn chỗ này là thế nào cũng bị bắt đấy.”
Sammy đỏ mặt.
“Cô có thể cho tôi ở tạm ít lâu không, chỉ khoảng hai ba ngày thôi được không?”
“Cho đến khi mẹ tôi từ Mỹ gửi tiền đến chỗ MacGuire”, cậu ta nói thêm.
Kiyo nhìn khuôn mặt của cậu thiếu niên. Thấy mình bị nhìn chăm chú như vậy, cậu ta đỏ mặt lên. Kiyo nhớ lại dáng vẻ của Sammy khi nàng tiến đến gần rồi để Sammy đi vào trong người mình và cơ thể nàng trở nên rạo rực. Sự run rẩy của toàn bộ thân thể Sammy trên người nàng. Cảm giác của cặp mông tròn săn chắc nơi lòng bàn tay nàng. Ðêm đó Kiyo đã nắm lấy cậu thiếu niên ngủ say như chết đó và vắt kiệt lấy cậu. Sammy hưởng ứng yếu ớt. Vừa lăn mình trên giường, Kiyo cảm thấy việc làm tình giữa đàn ông và đàn bà thật tuyệt làm sao và rồi nàng ôm lấy đầu Sammy mà khóc. Kiyo chưa từng cảm thấy biết ơn cái nghề bán thân xác này bao giờ cả. Chính vì nàng chỉ có thể làm cái nghề bán thân này thôi. Nhưng nếu không làm cái nghề này, liệu rằng nàng có cơ hội để ôm ấp một chàng trai như Sammy đến ba lần trong cuộc đời mình hay không?
“Ðược thôi Sammy, không phải là đến lúc nào cũng được nhưng trước mặt cậu cứ ở đây đi.”
Kiyo đứng dậy mở cửa và nói từ phía sau lưng Sammy.
Sáng hôm sau, khi Kiyo thức dậy lúc mười một giờ sáng và đang đánh răng thì nghe chuông cửa reng reng liên hồi. Nàng nhìn qua cái lỗ nhỏ nơi cánh cửa và thấy một viên cảnh sát đứng đó.
(Họ tìm đến rồi).
Kiyo thầm nghĩ. Ðó là viên cảnh sát của đồn Goya mà cô thường thấy trên con đường trung tâm. Nhưng tại sao cảnh sát lại biết được chỗ này nhỉ. Kiyo đánh thức Sammy dậy, giúp cậu ta trốn qua cửa sổ rồi mở cửa.
“Dạ, xin chào.”
Viên cảnh sát cởi mũ ra và nhìn khắp căn phòng.
“Xin lỗi, có chuyện gì vậy ạ?”
Kiyo vẫn cầm bàn chải đánh răng trên tay và ngước nhìn viên cảnh sát trẻ.
“Cô là Yafuso Kiyo phải không?”
“Ðúng vậy nhưng có chuyện gì không ạ?”
“Thực ra chúng tôi đang tìm một người lính hải quân đào ngũ không biết cô có biết manh mối gì không?”
Viên cảnh sát đột ngột đi thẳng vào vấn đề.
“Tại sao lại cố tình đến chỗ tôi vậy?”
“Thực ra thì nhân viên tiệm hamburger Pinocchio đã thấy một người lính giống như vậy. Như cô đã biết đấy, chỗ đó là nơi đám lính hay tập trung nhất mà. Nhân viên nói đã thấy cô và một người lính đi về hướng Kamaara. Cô có biết tung tích gì của cậu ta không?”
“Vào lúc nào vậy?”
Kiyo giả vờ như mình chẳng biết gì.
“À, khoảng tối hôm kia”.
“Cậu ta trông thế nào?”
“Vẫn còn là trẻ con, dân da trắng, là binh nhất hải quân…”
Viên cảnh sát giải thích về đặc trưng của Sammy, nhấn mạnh thêm với tuổi đó mà đã phạm tội ác nghiêm trọng như vậy và nói thêm là bên hải quân nhờ điều tra giùm.
“Vậy à? Ðúng là tôi có gặp một người lính hải quân trước tiệm Pinocchio nhưng không khớp với miêu tả của ông.”
Kiyo lại tiếp tục giả vờ.
“Tóc cậu ta không phải màu nâu mà là màu vàng, hơn nữa độ tuổi khoảng hai bốn, hai lăm gì đó. Ông thử hỏi lại cậu nhân viên tiệm Pinocchio lần nữa thử xem sao?”
“Thì ra là vậy. Vậy là đủ rồi. Tôi đã hiểu.”
Viên cảnh sát vừa nhét sổ tay vào túi vừa mỉm cười.
“Ðằng nào thì hắn cũng chỉ quanh quẩn con đường trung tâm thôi nên việc bắt giữ chỉ là vấn đề thời gian. Ngoài chỗ đó ra thì hắn còn chỗ nào khác mà đi nữa đâu?”
Viên cảnh sát nói ra câu quen thuộc rồi xin lỗi vì đã làm phiền Kiyo, đội mũ vào và cúi chào, không quên nói thêm là thế nào hắn ta cũng sẽ bị bắt thôi.
Kiyo từ cửa sổ nhìn ra cho đến khi viên cảnh sát rẽ vào con đường lớn trải nhựa khuất tầm nhìn. Nàng nhận ra lưng mình đổ mồ hôi lạnh. Tối hôm đó Sammy trở về lúc khuya.
Từ đó đến nay đã nửa năm trôi qua. Viên cảnh sát không một lần quay trở lại, quân cảnh cũng chẳng tìm đến. Dường như họ chẳng còn có ý định tìm Sammy nữa. Ðiều đó làm Kiyo ngạc nhiên về sự thờ ơ của quân đội Mỹ.
Chẳng có vẻ gì là tiền được gửi đến chỗ Sammy cả. Trong thời gian đó, Sammy chẳng đưa cho Kiyo lấy một xu nào. Ðã thế Kiyo phải cho cậu ta tiền tiêu vặt nữa. Khoảng hai ba tháng đầu thì Kiyo cũng có lần yêu cầu Sammy trả tiền đấy nhưng cho đến bây giờ thì sự tình đã hoàn toàn thay đổi. Bây giờ Kiyo đã hiểu được rằng đó là tiền phí mà một gái bán hoa đã năm mươi tám tuổi không có ai làm bạn phải trả để có thể ôm ấp một thiếu niên anh tuấn như bước ra từ trong phim ảnh chỉ đáng tuổi cháu mình. Kiyo còn cảm thấy quá rẻ nữa là đằng khác. Có nơi nào trên thế giới này mà chỉ phải trả mười đến hai mươi ngàn yên [11] một tháng để được một thiếu niên như thiên sứ ôm ấp vuốt ve đâu?
3.
Kiyo nhìn đồng hồ thấy đã ba giờ.
Mình đi đâu bây giờ.
Nàng không có chỗ nào mà đi.
Hay là mình cứ đến chỗ ngã tư đã. Sau đó mới quyết định nên đi đâu.
Kiyo bước nhanh hơn.
Cơn mưa nhỏ rơi xuống ướt người nàng, lớp trang điểm như trôi đi hết cả. Kiyo lấy trong túi xách một miếng khăn giấy và thấm thấm lên trán.
Ra đến ngã tư, Kiyo ghé vào một tiệm cầm đồ trong con hẻm nhỏ và cầm chiếc nhẫn với giá năm ngàn yên. Ðó chỉ là chiếc nhẫn rẻ tiền nhưng cầm được đến năm ngàn yên là do chủ quán Shiroma có người vợ cũng xuất thân từ đảo Tsuken như Kiyo và hai bên cũng có quen biết nhau. Sau khi nhét những tờ một ngàn yên mới tinh vào ví, Kiyo bước vào quán ăn và gọi món mì Soki.
Khi ra khỏi quán, Kiyo nhìn đồng hồ thì đã ba giờ rưỡi. Trong tâm trí nàng chợt hiện lên hình ảnh Sammy nằm trên ghế sopha lơ đãng xem tivi. Và bất chợt Kiyo thấy lo lắng sợ rằng Sammy sẽ rời nhà bỏ đi. Kiyo đừng lại giữa đường. Mình có nên về nhà không nhỉ? Không, chắc chắn không thể nào có chuyện đó đâu. Một kẻ cùng quẫn không tiền, không chốn nương thân thì có thể đi đâu được chứ? Kiyo cố gắng cắt đứt dòng suy nghĩ và tiếp tục bước đi.
Kiyo dừng chân trước trạm xe buýt. Nàng định đi đến công viên Nakagusuku. Từ nơi lớp tường đá bao bọc công viên, Kiyo có thể nhìn thấy biển Tsuken [12] chốn quê nhà. Nàng muốn ngắm lớp sóng bạc đầu dội vào vách đá phía xa. Cứ vào ngày buồn bã, Kiyo lại muốn nhìn về dáng hình hòn đảo quê hương. Mỗi lần tâm tư khắc khoải, nàng lại ra ngắm biển. Có lẽ vì cuộc sống khó khăn mà gần đây nàng toàn trải qua những ngày bế tắc. Kiyo toàn nghĩ đến chuyện ngày xưa. Mặc dù nàng rất ghét nhớ về ngày tháng cũ. Nhưng có lẽ vì tuổi tác già nua mà Kiyo thường hay hồi tưởng về người chồng cũ đã chia tay và hai đứa con mình.
Từ khi rời bỏ hòn đảo, Kiyo cũng có gặp lại hai ba lần nhưng lần nào ông ta cũng say khướt, không nói chuyện gì được cả. Hai đứa con nàng thì cũng ngoài ba mươi tuổi rồi, nghe nói chúng đều lập gia đình ở Kanagawa và Hyogo nhưng không từng đến thăm nàng một lần hay thậm chí viết cho nàng một lá thư. Dường như chúng ghét nàng lắm thì phải. Khi nghĩ đến việc mình đã có vài đứa cháu rồi, Kiyo chợt cảm thấy không sao chịu đựng nổi.
Trên chiếc xe buýt bật máy điều hòa, năm sáu người khách ngồi im với vẻ chán chường. Kiyo ngồi xuống một chiếc ghế trống, cảm thấy người mình nặng trĩu.
Kiyo xuống xe tại Ishinda rồi đón một chiếc xe taxi. Chạy đến trước trạm soát vé sơn đỏ rực, có hình dáng như tòa thành Ryugu thì cơn mưa chợt tạnh hẳn. Nơi quầy vé không một bóng người. Kiyo để hai đồng xu một trăm yên nơi cổng soát vé rồi bước vào trong. Hai ông bà già mái tóc bạc trắng dường như là khách tham quan đang dìu nhau đi xuống con dốc khúc khuỷu. Kiyo dừng chân lại dưới gốc cây anh đào sum suê cành lá chờ họ đi qua rồi thẳng bước về hướng tường thành.
Khi lên hết con dốc là một quảng trường đất đỏ được viền quanh bằng thảm cỏ xanh trải rộng trước mắt. Xung quanh quảng trường, người ta xây hai ba bậc đá cao lên và phía sau đó là lớp tường đá của ngôi thành mềm mại trải dài theo hình lượn sóng.
Kiyo đi vòng qua bãi cỏ và ngồi xuống một chiếc ghế đá. Một đôi nam nữ học sinh trung học chắc là đang yêu nhau vừa cười đùa vừa chơi cầu lông. Hai người đều đi chân trần. Hai đôi giày xếp ngay ngắn trên mặt đất. Không hiểu sao cảnh đó làm Kiyo nổi da gà toàn thân [13]. Nàng vội vàng đứng dậy và đi xa khỏi quảng trường.
Ðứng nơi tường thành nhưng Kiyo không nhìn thấy đảo Tsuken vì chìm khuất trong sương mù. Dưới những đám mây sà xuống thấp có một chiếc trực thăng đang bay lượn vòng với chiếc đèn đỏ nhấp nháy. Trên mặt biển một chiếc tàu chở dầu to lớn đang chầm chậm tiến ra ngoài khơi xa. Những cơn gió nóng mịt mù mang theo cơn mưa nặng hạt.
Khi Kiyo quay trở lại con đường trung tâm thì mặt trời đã bắt đầu lặn, ánh nắng chiều nhạt nhòa. Những ánh đèn đường bật sớm trên những hàng cọ trải dài lấp lánh như mời gọi. Những người lính đang thảnh thơi đi dạo trong cơn gió trong suốt của buổi hoàng hôn. Vài người ngắm nhìn những bức hình quảng cáo trò vui được dựng nơi trước lối vào quán bar và hộp đêm. Vài người đứng sắp hàng theo thứ tự trước quầy xúc xích và có vài kẻ đứng dựa vào cột điện, nhìn những người qua đường với ánh mắt cô đơn. Một người lính trung niên đang đứng bên cạnh tiệm hamburger Pinocchio, quay lưng về phía đường phố. Kiyo tiến lại gần và cất tiếng.
“Xin chào anh.”
“Chào cô.”
Người lính đáp lời với sự trẻ trung ngoài dự đoán của Kiyo.
“Làm tình không anh?”
Người lính im lặng lắc đầu.
“Vậy sao?”
Nàng mỉm cười ngượng ngập khi đi ngang qua anh ta. Kiyo cảm thấy hối tiếc vì đã bắt chuyện với một người như thế. Ði thêm một lúc nữa, Kiyo thấy một người lính say rượu đang được người bạn dìu đi. Nàng dừng lại cất tiếng chào rồi lại gần tiếp cận.
“Anh lính này, đi chơi với tôi không?”
“Ði đâu chứ?”
Người lính say rượu dừng lại hỏi.
“Bất cứ chỗ nào anh thích.”
Hình ảnh Sammy đang ngồi xem tivi chợt hiện lên trong tâm trí Kiyo. Dạo gần đây nàng để ý thấy Sammy hay vừa xem tivi vừa rưng rưng nước mắt.
“Nhưng đi với cô làm gì chứ?”
“Thì tất nhiên là để làm tình rồi.”
“Với cô ư?”
Người lính còn lại vừa dìu bạn mình đi vừa hỏi cô và cất tiếng cười lớn. Kiyo quay lưng bỏ đi. Bắt chuyện với mấy thằng say rượu chỉ phí phạm thời gian thôi. Kiyo bước nhanh chân hơn, quay ngược về tiệm Pinocchio quen thuộc.
Kiyo đến trước quầy tính tiền gọi một chiếc bánh kẹp xúc xích. Người đàn ông đội chiếc mũ tam giác màu trắng im lặng dùng khăn giấy gói lại chiếc bánh và đưa cho nàng. Kiyo lẩn vào một góc tối của khu nhà và gặm bánh. Tiền bạc đã không cánh mà bay. Số tiền còn lại không đủ mua cho Sammy một gói thuốc lá Mỹ nữa.
Vậy mà số lính đi dạo trên đường ngày càng ít dần đi. Số lần bắt được khách ngày càng thưa dần. Có lẽ là do tuổi tác nên Kiyo dần mất đi sự quyến rũ chăng? Ðã thế số lính lại vắng vẻ như thế này nàng biết sống làm sao đây? Nàng cảm thấy tâm tư mình như có cơn gió lạnh buốt thổi xuyên qua.
“Hay là mình thử đi đến khu phố Miyazato của lính da đen xem sao.”
Kiyo nghe nói trên con dốc khu Miyazato nơi ngày xưa nàng hành nghề giờ vẫn còn có những đám lính da đen thường xuyên qua lại. Có lẽ giờ này vẫn còn vài người đi chơi mấy quán bar quanh quẩn cạnh căn cứ Hansen chăng. Kiyo lấy khăn giấy lau miệng rồi gọi một chiếc xe taxi.
Nàng xuống xe nơi lối vào khu phố Ginten. Dọc theo con đường mái vòm có các cửa tiệm bán giày, tiệm cà phê và tạp hóa. Kiyo đi chầm chậm trên con đường rộng thênh thang. Ðến cuối con đường Kiyo rẽ vào dãy quán bar nơi ngày xưa nàng từng làm việc. Kiyo bước lên con dốc trải nhựa và cảm thấy đau nhẹ nơi vùng ngực.
Nàng rẽ vào khu bán vải vóc. Phía sau khu này chắc chắn có quán bar nơi ngày xưa nàng từng làm việc.
Khi quành ra phía sau, mùi không khí ẩm thấp xộc vào mũi nàng. Kiyo đứng lại và nhìn xung quanh. Dãy nhà dơ bẩn ám khói. Hàng rào mục nát. Những ngôi nhà có mái thấp.
Nàng leo lên con dốc thoai thoải trải nhựa đường và rồi nhận ra phiến đá có khắc ba chữ “Thạch cảm Ðương” [14] đánh dấu hết con đường. Kiyo ngước lên thấy mái hiên hình chữ T đã ngả màu tro bụi của quán bar “Pittsburgh” ngày nào như đang nhìn xuống mình. Kiyo phủi bụi nơi bậc thang đá trước cánh cửa lưới đã rỉ sét rồi ngồi xuống. Nàng mở túi lấy gói thuốc rồi châm một điếu. Vừa nhả khói, Kiyo vừa đưa mắt nhìn hướng về phía cuối con đường nơi ánh hoàng hôn đã buông xuống một lúc lâu. Những căn nhà bụi bặm xây bằng xi măng giống hệt nhau sắp thành hàng dài. Phía góc bên trái là quán bar Manhattan, còn góc bên phải là Niagara. Kế bên đó là Seven Star và giữa con dốc là quán New York…
Kiyo nhớ lại gương mặt của Sumiko làm trong quán bar Manhattan. Sumiko hay nói với nàng rằng mình muốn dành dụm tiền để đi trồng chiếc răng cửa. Bây giờ biết trôi dạt về phương nao? Rồi Hiromi đần độn xuất thân từ đảo Iheya nữa. Nàng ta hay vênh váo nói rằng mình bán thân để trả nợ tiền thay cho cha mẹ. Hiromi đã mấy lần có thai với Mỹ đen và lần nào cũng đi phá thai. Một lần nàng ta đến chỗ Kiyo mượn tiền và nói là để đi bệnh viện. Nàng nói là anh chàng Anderson sẽ trả cho mình hai mươi đô la vào ngày lĩnh lương nên sẽ hoàn trả Kiyo ngay khi nhận được tiền. Kiyo cho mượn và nàng ta không bao giờ quay trở lại nữa.
Khi Kiyo vừa gỡ lớp sơn móng tay vừa miên man nhớ lại những gương mặt bạn bè ngày xưa thì nàng chợt thấy một vật nhỏ màu đen nơi tầm mắt. Một con mèo đang chống chân trước ngồi bên mấy bịch rác nơi ngã tư con hẻm, chăm chú nhìn Kiyo. Con mèo to lớn. Kiyo cũng nhìn con mèo một lúc. Dường như nó thích thú với mấy bịch rác cạnh Kiyo nên cứ chốc chốc nhìn mấy bịch rác rồi lại nhìn Kiyo quan sát động tĩnh. Khi thấy Kiyo trừng mắt nhìn, nó đứng dậy cong lưng bước đi.
Sau khi con mèo rời khỏi, Kiyo đột nhiên cảm thấy mệt mỏi rã rời. Nàng muốn nằm xuống. Kiyo dựa người vào chiếc cột đá “Thạch cảm đương” rồi nhắm mắt lại. Nàng nghe thấy tiếng vỏ lon rỗng lăn lông lốc trên đầu dốc. Kiyo lại mở mắt ra. Hình ảnh con mèo lúc nãy hiện lên trong tâm trí. Kiyo quay người nhìn sang chỗ mấy bịch rác thì thấy một lon cola đang lăn chầm chậm rồi dần dần tăng tốc độ lăn xuống dưới con đường trải nhựa và rơi tõm xuống mương nước trước quán bar Niagara.
Khi nàng nhìn lại mấy bịch rác thì thấy con mèo đã quay trở lại từ khi nào. Nó chúi mũi vào cái bịch rác đã bị xé rách, chốc chốc Kiyo lại thấy đôi mắt nó sáng lên.
“Này cô.”
Kiyo nghe tiếng gọi và quay người lại. Một gương mặt đen hiện ra trong buổi nhập nhoạng với những đường nét mơ hồ. Ðôi mắt trắng dã vội vã quay đi.
“Chắc là thất vọng đây mà”, Kiyo thầm nghĩ.
“Gì vậy anh?”
“Không, không có gì. Xin lỗi cô.”
Người lính lùi về phía sau hai ba bước rồi quay lưng bỏ đi, như thể anh ta tìm nhầm người. Ngay khi anh ta bỏ đi, Kiyo nhổ một bãi nước miếng.
Một đàn chó chạy đến bên Kiyo. Con chó đầu đàn dừng lại, quay người nhìn Kiyo. Nó cứ thế mà đứng sững lại nhìn nàng. Kiyo vẫn ngồi yên và giả vờ với tay nhặt hòn đá. Con chó quay lưng bỏ chạy. Lũ chó còn lại cũng chạy nối theo sau cho đến khi khuất dạng vào lối rẽ.
4.
Khi rẽ nơi góc tiệm sơn, Kiyo nhìn thấy căn hộ của mình sáng đèn. Nàng bước đi nhanh hơn, đến khoảng đất trống cuối con đường trải nhựa uốn lượn rồi lao vội lên cầu thang. Ánh sáng hắt ra từ chiếc cửa sổ nhỏ. Kiyo xoay nắm cửa và đồng thời cất tiếng gọi khi vừa bước vào nhà.
“Sammy.”
Không có tiếng đáp lời.
“Này.”
Kiyo lại cất tiếng. Không thấy bóng dáng Sammy trong phòng khách. Kiyo đứng sững giữa nhà. Không lẽ quay trở về doanh trại rồi ư? Không lẽ đã bỏ luôn giấc mơ đến Honshu và Kyushu thường hay nói rồi à?
“Liệu rằng cậu ta có thể đi đâu nhỉ?”
Kiyo bước vội vào nhà vệ sinh rồi lại vồ lấy cái túi xách đi ra ngoài. Nàng quay trở lại con đường trung tâm. Phía sau quán bar Caravan có căn nhà của một người bạn Sammy là Tom Moore thuê trọ. Có lẽ Sammy đã đi đến đó.
Khi đến con đường trung tâm, Kiyo còn bước nhanh hơn nữa. Phòng trọ của Moore ở ngay phía sau con đường. Nàng vòng qua lối vào quán bar Caravan rồi cất tiếng gọi từ dưới cửa sổ.
“Hạ sĩ Moore.”
Cánh cửa sổ lập tức mở ra ngay.
“Chẳng phải Kiyo hay sao?”
“Có Sammy ở đây không vậy?”
“Sammy nào?”
“Binh nhất Samuel Copeland đó.”
“À, tên đào ngũ đó hả?”
“Cậu ta có hay lảng vảng chỗ này không?”
“Có chứ nhưng hôm nay cậu ta không tới đây.”
“Vậy à? Cám ơn nhé.”
“Không có chuyện gì chứ?”
“Không có gì. Vậy chắc chắn cậu ta đến tiệm pachinko rồi.”
Kiyo bước ra con đường lớn. Sammy đã đi đâu nhỉ? Kiyo đã thử nhìn các tiệm game pachinko gần đó nhưng không thấy bóng dáng Sammy đâu. Nàng đi ra đại lộ Goya nhìn vào hai ba tiệm pachinko lớn ở đó cũng không thấy gì. Sammy đã đi đâu nhỉ?
(Có lẽ cậu ta trở về đơn vị cũng nên).
Chân Kiyo run rẩy. Nàng đã nghe nói nếu lính đào ngũ trở về ngay lập tức sẽ bị tống vào nhà giam Kawasaki rồi sẽ bị gửi trả về Mỹ. Không lẽ Sammy trở về đơn vị và hiểu được rằng mình sẽ bị tống về Mỹ sao? Không thể nào có chuyện đó được. Có lẽ cậu ta đã quay về căn hộ rồi. Có lẽ cậu ta chỉ đi dạo bộ đâu đó gần đây thôi. Không biết từ khi nào chân Kiyo quay về căn hộ Kamaara. Nàng bước ngày càng nhanh hơn. Ðến cuối con đường trải nhựa quanh co, Kiyo trở về trước căn hộ của mình. Nơi cửa sổ vẫn sáng đèn.
“Chẳng phải trước khi đi mình đã tắt đèn rồi sao?”
Tim Kiyo đập mạnh. Nàng vội vàng bước lên cầu thang và xoay nắm cửa. Cánh cửa mở ra dễ dàng. Trong căn phòng ngập tràn ánh sáng đèn. Sammy vẫn không trở về.
“Vậy là lúc này mình đi mà quên tắt đèn thật rồi.”
Kiyo ném túi xách xuống bàn và ngửa người ra giường. Nàng nằm im một lúc lâu rồi chậm chạp trở dậy châm cho mình một điếu thuốc lá.
“Cậu ta đã đi đâu nhỉ? Không lẽ trở về đơn vị. Cậu thiếu niên đó ghét đơn vị của mình lắm kia mà.”
Nếu quả thật cậu ta trở về đơn vị thì Kiyo sẽ không bao giờ còn gặp lại Sammy được nữa. Kiyo đứng dậy như thể bị mất trí.
“Cậu ta không quay về đơn vị đâu, chắc là vậy. Mình biết mà. Chắc là ra bến tàu rồi nhưng cậu ta định làm gì ở bến tàu giữa đêm khuya khoắt như thế này nhỉ?”
Ðột nhiên cánh cửa mở nhẹ nhàng như có gió lay động và Sammy bước vào. Ðôi vai gầy guộc của Kiyo khuỵu xuống. Nước mắt như sắp sửa trào ra.
“Cậu đã đi đâu vậy?”
Giọng nàng rít lên và run run.
“Tôi đến chỗ đường Gate.”
“Cậu cứ đi ra ngoài như vậy hoài quân cảnh sẽ bắt đấy.”
“Chẳng sao cả.”
Sammy trả lời với vẻ bất cần.
“Bắt cũng được thôi.”
Sammy chắp hai tay sau gáy rồi ngả người nằm xuống giường. Cậu ta cứ nằm im lặng. Kiyo cũng không nói gì. Một sự im lặng kéo dài mãi.
“Còn bia không?”
“Hết rồi, tôi ra ngoài mua nhé.”
“Thôi khỏi cần.”
Sự im lặng tiếp tục.
“Tôi…”
Sammy ngước mắt nhìn Kiyo. Kiyo vội vàng đưa mắt đi chỗ khác. Nhưng nàng dỏng người lên lắng nghe. Chân nàng run nhè nhẹ.
“Tôi đã gọi điện thoại đấy…”
Kiyo im lặng.
“Tôi đã quyết định ngày mai lúc mười giờ đến trước cổng doanh trại đầu thú.”
Kiyo cảm thấy như ai đó đánh thật mạnh vào đầu mình. Những đốm sáng nhảy múa trước mắt nàng.
“Vậy sao?”
Kiyo định mỉm cười nhưng chỉ có những thớ thịt trên má co giật mà thôi. Nàng cố gắng làm gương mặt tươi cười nhưng không biết có thành công hay không nữa. Kiyo nằm xuống cạnh Sammy và nhắm mắt lại. Nàng cảm thấy cơ thể mình chìm dần xuống mặt đất đen.
Bàn tay rịn mồ hôi của Sammy mò mẫm trên đùi nàng. Khi Kiyo mở mắt ra thấy khuôn mặt lạnh toát của Sammy ngay trước mắt.
Kiyo gạt tay của Sammy ra và ngồi dậy. Lòng nàng đau như cắt. Kiyo bước xuống giường rồi quay lại nói với Sammy.
“Sammy này, hãy bỏ trốn cùng tôi đi. Ðến hòn đảo của tôi đi. Nơi đó không có ai tìm thấy cậu đâu. Trên hòn đảo có nhiều căn nhà bỏ hoang lắm”.
“Ðảo Tsuken mà cô thường hay nói đến đấy hả?”
“Ðúng vậy, trên đó có rất nhiều căn nhà hoang. Tuy cũ nát nhưng có sân có vườn nữa. Tôi sẽ cắt cỏ ngoài sân còn cậu sửa sàn nhà và cánh cửa nhé”.
Sammy nhắm lại và lắc đầu dứt khoát.
“Nếu bị bắt cậu sẽ bị gửi trả về Mỹ đấy. Như vậy cậu cũng chấp nhận sao?”
“Cũng được. Tất cả đã chấm dứt rồi.”
Sammy lẩm bẩm như nói cho riêng mình nghe rồi quay lưng về phía Kiyo.
Kiyo dội mình trước vòi tắm hoa sen. Không hiểu vì sao mà Kiyo muốn tắm rửa sạch sẽ. Nàng kỳ cọ thân hình thật sạch sẽ rồi đứng trước gương. Dùng khăn tắm vấn đầu, Kiyo nhìn vào gương thấy đôi mắt của mình lấp lánh trên gương mặt xanh xao. Kiyo mỉm cười với mình mặc dù nhìn như muốn khóc. Chỗ húp dưới mắt nàng trông như đã dày lên gấp đôi.
Kiyo dùng khăn quấn quanh người rồi bước ra khỏi phòng tắm. Nàng nghe thấy tiếng ngáy của Sammy. Không biết có phải do cảm giác không mà Kiyo nghe tiếng ngáy có vẻ lớn hơn thường lệ. Kiyo vừa lắng nghe tiếng ngáy của Sammy vừa cẩn thận chải đầu rồi dùng dây ruy băng cột lại. Tiếng ấm nước sôi lên. Kiyo ném chiếc khăn tắm lên bàn trang điểm rồi đi pha cà phê. Nàng uống hai cốc liền.
Ðặt chiếc cốc rỗng không xuống, Kiyo mở tủ quần áo. Nàng lấy ra chiếc váy màu hồng sặc sỡ rồi lại cất vào. Ðột nhiên nàng muốn mặc quần áo truyền thống. Kiyo lấy bộ kimono Kumejima dưới đáy tủ ra và nhìn ngắm thẫn thờ một lúc lâu. Sammy đã thôi ngáy và trở người trên giường.
Khi thắt xong chiếc đai áo kimono trước gương, Kiyo bắt đầu trang điểm tỉ mỉ. Rồi nàng đứng dậy đóng cửa sổ. Khi chốt cửa, Kiyo nghe thấy từ phía xa tiếng thử động cơ máy bay phản lực to như tiếng sấm rền. Sau khi kiểm tra cửa, Kiyo đi vào nhà bếp bật hết ba chiếc van khí ga. Nàng để ngỏ cửa ngăn phòng khách và nhà bếp rồi quay trở lại giường ngủ. Kiyo nằm xuống. Có lẽ do cảm giác mà Kiyo chợt thấy ý thức mình trở nên mơ hồ xa xăm. Nàng định đếm đến số một ngàn. Nhưng mới đếm được một, hai thì cổ họng nàng trở nên khô khốc. Kiyo ngồi dậy uống nước. Khi nàng lảo đảo quay trở lại giường thì Sammy lại xoay người và bắt đầu ngồi dậy. Kiyo với lấy chiếc bật lửa trên đầu giường. Nàng nằm úp mặt xuống và đặt chiếc gối mềm mại phía sau đầu rồi dứt khoát bật xoay viên đá nơi chiếc bật lửa.
* * *
[10] Kadena (嘉手納) là tên một thành phố trên đảo Okinawa, có căn cứ không quân Mỹ.
[11] Mười ngàn yên Nhật tương đương với hai triệu đồng tiền Việt Nam.
[12] Tsuken (津堅島) là tên một hòn đảo nhỏ của chuỗi quần đảo Okinawa.
[13] Người Nhật trước khi tự sát bằng cách nhảy lầu hay tự trầm mình thường để lại đôi giày xếp ngay ngắn. Cảnh hai đôi giày xếp ngăn nắp như vậy gợi cho Kiyo ý niệm về tự sát đôi ở cuối truyện. Ðây là một chi tiết vô cùng tinh tế của tác giả Sueko mà nếu độc giả không am tường về văn hóa Nhật Bản thì không thể hiểu được.
[14] Tấm bia đá khắc ba chữ “Thạch cảm đương” (Ishigantou 石敢當) được người dân vùng Okinawa và nam Kyushu Nhật Bản dựng nơi cuối con đường, hay trước cửa, trên cầu để trừ tà.