Editor: Chương này đề cập nhiều về sách vở và thi cử, nên phải chú thích thêmmộtchút Đầu thời Minh, khoa cử ở Trung Quốc thựcsựđãthi đầy đủ những thứ nàythậtnhưng sau này thi cử dần thiên về thi phú nhiều, mất dần tính thực tiễn.nóithêmmộtchút về các hạng mục thi cử, trong bản edit này mình nhắc đến văn giải đề, thực ra gốc Hán-Việt là “bát cổ văn”, nhưng mình để là giải đề cho dễ hiểu vì loại văn này hướng tới việc giải thíchmộtcâu bất kỳ trong Tứ thư, Ngũ kinh. Mỗi bài văn bát cổ, hay còn gọi là chế nghệ bát cổ bao gồm: phá đề, thừa đề, khởi giảng, nhập thủ, khởi cổ, trung cổ, hậu cổ, thúc cổ. Từ khởi cổ đến thúc cổ, 4 phần đó mỗi phần có 2 vế song song đối nhau thành 8 vế nên gọi là “bát cổ”. Cấu trúc bài văn rất phức tạp, giải thích, đưa trích dẫn, đặt mình vào vị trí của bậc thánh hiền để giảng giải, viết văn phải dùng lối biền ngẫu, các câu đăng đối song hành.nóira vậy để hiểu là loại văn này muốn viết đượckhôngphải là đơn giản, các cụ thời xưakhôngphải cứ học thuộc dăm ba quyển sách là kéo nhauđithi, thế mà chật vật mãikhôngthi nổi tú tài. Hoàn toànkhôngphải thế. (Vậy mà hồinhỏmình nghĩ thếthật, ám ảnh phim Trung Quốc về chuyện ngồi lắc lư học thuộc lòng, xin lỗi các cụ).nóilà giải thíchmộtcâu trong sách nhưngkhôngphải như văn nghị luận văn học của mà chúng ta học hồi phổ thông…